Πρόλογος: Η πρόσφατη Υπουργική Απόφαση, με την οποία τροποποιείται το Καταστατικό, για την εφαρμογή γενικών διατάξεων ασφαλιστικών νόμων, έχει προκαλέσει πλήθος εύλογων ερωτημάτων. Θα επιχειρήσουμε να τα απαντήσουμε ώστε να συμβάλουμε στην κατανόηση των λόγων και των συμφερόντων που την επέβαλαν.
1. Ήταν υποχρεωτική η τροποποίηση του Καταστατικού του πρώην Ταμείου Συντάξεων για την ΤτΕ;;
Μετά την ανάληψη των Ταμείων από την Τράπεζα (ν.3863/2010, άρθρο 64), οι διατάξεις του Καταστατικού του πρώην Ταμείου Κύριας Σύνταξης, οι οποίες, στο άρθρο 10, αναφέρουν αναλυτικά τον τρόπο υπολογισμού και χορήγησης σύνταξης, έγιναν Καταστατικές διατάξεις της ΤτΕ. Επομένως η Τράπεζα αναλαμβάνοντας την κοινωνική ασφάλιση του προσωπικού της από 1.1.2011, ήταν υποχρεωμένη να χορηγεί τις συντάξεις, με βάση το Καταστατικό.
2. Η εφαρμογή γενικών διατάξεων νόμου, καθιστούσε την τροποποίηση απαραίτητη;;
Ουδέποτε στο παρελθόν, όταν εφαρμόσθηκαν στην ΤτΕ ισχύουσες γενικές διατάξεις (Σιούφα, Ρέππα, Πετραλιά, Λοβέρδου) απαιτήθηκε Υπουργική Απόφαση για την τροποποίηση του Καταστατικού. Στο πλαίσιο της αυτονομίας του ασφαλιστικού μας συστήματος και αφού η ΤτΕ δεν συμπεριλαμβάνεται στους ασφαλιστικούς φορείς που συγκροτούν το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα (ΕΦΚΑ/ΕΤΕΑΕΠ), θα έπρεπε να εφαρμόζει τις Καταστατικές διατάξεις της (άρθρο 38 Καταστατικού ΤτΕ/άρθρο 10 Καταστατικού πρώην Ταμείου Συντάξεων) για τον υπολογισμό των συντάξεων.
3. Η σημερινή κυβέρνηση αποδέχεται τις ενιαίες ασφαλιστικές αρχές της προηγούμενης νομοθεσίας;;
Οι ασφαλιστικές αρχές που τέθηκαν από την νομοθεσία της προηγούμενης κυβέρνησης έγιναν σεβαστές στο σχέδιο νόμου που έχει τεθεί σε διαβούλευση από την σημερινή κυβέρνηση και αποδεκτές από το ΣτΕ (απόφ. α/4.10.2019)!! Με αυτές: α) καταργείται κάθε είδος προηγούμενου διαχωρισμού, β) επανυπολογίζονται και χορηγούνται Εθνική Σύνταξη 384 ευρώ για είκοσι συντάξιμα χρόνια και Ανταποδοτική αναλογική των εισφορών με βάση κοινό συντάξιμο μισθό (14/12) και γ)Από 1.1.2019 καταργούνται και οι τρεις μνημονιακές περικοπές (4024/2011, 4051/2012 και 4093/2012) στους παλιούς συνταξιούχους και δεν εφαρμόζονται στους νέους, μετά τις 12.5.2016, συνταξιούχους!!
4. Γιατί η ΤτΕ δεν προχώρησε σύμφωνα με τις ισχύουσες γενικές διατάξεις Κατρούγκαλου και προσέφυγε στις καταργημένες διατάξεις Λοβέρδου;;
Η ΤτΕ επέλεξε το 2020 (δηλ. 5 χρόνια μετά) να θέσει σε εφαρμογή από 1.1.2015 τις καταργημένες διατάξεις του νόμου Λοβέρδου περί βασικής και αναλογικής σύνταξης, για να αποκλείσει τους παλαιούς συνταξιούχους από την εφαρμογή των ισχυουσών γενικών διατάξεων περί Εθνικής και Ανταποδοτικής σύνταξης. Με δόλωμα δε το νέο ανώτατο πλαφόν προσέφυγε στην τροποποίηση του Καταστατικού με την προσθήκη άρθρου 10Α και την έκδοση Υπουργικής απόφασης, με την οποία «νομιμοποιεί»: α) τον διαχωρισμό και την παράνομη εφαρμογή ρητά καταργημένων διατάξεων, β) τη διατήρηση των μνημονιακών περικοπών και μετά την 1.1.2019 και γ)την είσοδο της ΤτΕ «από το παράθυρο» στο δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα (ΕΦΚΑ/ΕΤΕΑΕΠ), αφού καθιστά τον εκάστοτε Υπουργό αρμόδιο καθορισμού του ύψους των συνταξιοδοτικών μας παροχών!!
5. Η εφαρμογή του νέου τρόπου υπολογισμού για όλους τους συνταξιούχους της ΤτΕ, θα οδηγούσε σε επιβάρυνση δισεκατομμυρίων ευρώ όπως ισχυρίζονται οι υποστηρικτές της προσφυγής στην έκδοση Υπουργικής Απόφασης;;
Είναι τουλάχιστον απρεπές να απευθύνονται σε συνταξιούχους της ΤτΕ με το επιχείρημα ότι ήταν αναγκαίος ο διαχωρισμός και η τριχοτόμηση των συνταξιούχων της, επειδή, με τη συμμετοχή και των παλαιών στο νέο σύστημα υπολογισμού, το κόστος για την ΤτΕ θα ήτανε μερικά δις. ευρώ!! Πέρα από το γεγονός πως η συζήτηση θα πρέπει να ξεκινά αν αυτό είναι δίκαιο και όχι από το κόστος, τα νούμερα τους διαψεύδουν παταγωδώς!! Όταν οι δαπάνες μισθών και συντάξεων για ολόκληρο το 2017 δεν υπερέβησαν τα 270.000.000 ευρώ, δεν θα μπορούσε ο επανυπολογισμός να φτάσει σε δισεκατομμύρια!! Εάν, όπως ισχύει για τα υπόλοιπα 3.000.000 συνταξιούχων, εχορηγείτο η Εθνική σύνταξη 384 ευρώ και στους συνταξιούχους μας με 20 συντάξιμα, θα απαιτούντο ετησίως περίπου 15 εκατ. Ευρώ!!
6. Γιατί, το Συμβούλιο Ασφάλισης που συνεδρίασε στις 22.11.2019 έθεσε ως ημερομηνία εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού την 1.1.2015;;
Η Τράπεζα έθεσε σκόπιμα αυτή την ημερομηνία που προέβλεπε ο νόμος Λοβέρδου, για να δικαιολογήσει τον αποκλεισμό των παλαιών συνταξιούχων!! Εφ όσον όμως η ΤτΕ αποφάσισε νέο τρόπο υπολογισμού με Βασική 373 ευρώ (αντί Εθνικής 384 ευρώ) και Αναλογική στα 12/12 αντί Ανταποδοτικής στα 14/12, ακόμα και έτσι, δεν είχε δικαίωμα να αποκλείσει από τον επανυπολογισμό και την κατάργηση και των τριών μνημονιακών κρατήσεων τους πριν την 1.1.2015 συνταξιοδοτηθέντες, προβάλλοντας μάλιστα και την αστήρικτη δικαιολογία της απονομής οριστικής σύνταξης. Σήμερα οι συνταξιούχοι της ΤτΕ , συνταξιοδοτηθέντες πριν την 1.1.2015, θα είναι οι μόνοι συνταξιούχοι της χώρας που δεν θα έχουν Εθνική Σύνταξη!! Επί πλέον, υπενθυμίζουμε ότι το άρθρο 64 παρ.1 του νόμου 3863/2010, με το οποίο η ΤτΕ ανέλαβε την ασφάλιση του προσωπικού της, αναφέρει: «Όπου από τις ισχύουσες γενικές διατάξεις νόμων ρυθμίζεται ζήτημα που αφορά τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του πρώην ΤΣΠ-ΤΕ ή εν γένει των πρώην Ειδικών Ταμείων, η ρύθμιση αφορά και τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους της Τράπεζας της Ελλάδος»!! Ο αποκλεισμός των συνταξιούχων μας και με το νόμο είναι άκυρος.
7. Υπήρξαν και στο παρελθόν παρεμβάσεις νόμων που διαχώρισαν τους συνταξιούχους της ΤτΕ;;
Πράγματι, κατά το παρελθόν, όταν τα Ταμεία μας λειτουργούσαν ως Ειδικά Ταμεία, κυρίως σε αυτό της κύριας σύνταξης, έγιναν παρεμβάσεις από διατάξεις νόμων όπως αυτή του διαχωρισμού ασφαλισμένων πριν ή μετά την 1.1.1993, τις οποίες εφαρμόσαμε στο χώρο με απλή γνωμοδότηση της Δ/νσης Νομ. Υπηρεσιών της ΤτΕ. Ουδέποτε για τη εφαρμογή γενικών διατάξεων τροποποιήθηκε το Καταστατικό του Ταμείου μας με προσφυγή στον εκάστοτε Υπουργό!! Δηλαδή ΠΟΤΕ δεν βγάλαμε τα μάτια μας ΜΟΝΟΙ ΜΑΣ!!! Πάντοτε όλοι μας, παλαιοί και νέοι, προσδοκούσαμε και αγωνιζόμαστε για την ανάληψη υπό της ιδίας των ταμείων. Σήμερα λοιπόν που, από 1.1.2011 η Τράπεζα πήρε τα ταμεία, αντί, αξιοποιώντας την ανεξαρτησία της ΤτΕ, να κινηθούμε προς την κατεύθυνση ενοποίησης των συνταξιούχων και αποκατάστασης των συντάξεών μας, κινούμαστε προς την αντίθετη κατεύθυνση.
8. Το καθοριζόμενο ανώτατο πλαφόν σύνταξης ίσχυε για τις συντάξεις της ΤτΕ;;
Στις διατάξεις του Καταστατικού του πρώην Ταμείου Συντάξεων, δεν περιλαμβάνεται διάταξη που να θεσπίζει ανώτατο πλαφόν καταβολής σύνταξης. Φυσικά, με την προηγούμενη μορφή λειτουργίας του Ταμείου Συντάξεων ωςειδικού ταμείου, η πίεση για την εφαρμογή τέτοιων διατάξεων ήταν μεγάλη. Το πλαφόν 2773,40 ευρώ εφαρμόστηκε όταν είμαστε ακόμα στο ΙΚΑ χωρίς καμιά τροποποίηση του Καταστατικού ή απόφαση οργάνου της Τράπεζας αλλά με προφορική εντολή του δικηγόρου του Ταμείου.Γιατί σήμερα, που δεν είμαστε στον ΕΦΚΑ (το χθεσινό ΙΚΑ), έπρεπε να εκχωρηθεί Καταστατικά το δικαίωμα καθορισμού του ύψους των παροχών μας στον Υπουργό προκειμένου να εφαρμοσθεί και από την ΤτΕ το νέο ανώτατο πλαφόν 4608 ευρώ του ΕΦΚΑ; Δεν αρκούσε εκ νέου προφορική εντολή;; Έπρεπε να μας εντάξουν στο Δημόσιο;;
9. Ποιοί είναι οι κίνδυνοι της αναφοράς στο άρθρο 10Α ότι το εκάστοτε καθοριζόμενο ανώτατο πλαφόν συντάξεων για το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα, εφαρμόζεται και στην ΤτΕ;;
Αναρωτιόμαστε, εκείνοι που το εισηγήθηκαν και αυτοί που το αποδέχθηκαν, πώς δεν αντιλαμβάνονται ότι έτσι ανατρέπεται η αυτονομία των συνταξιοδοτικών μας παροχών;; Αν αύριο προβλεφτεί νέο μικρότερο ανώτατο πλαφόν κύριας σύνταξης ή νέο ενιαίο ανώτατο πλαφόν κύριας και επικουρικής, πως θα υπερασπιστούμε την αυτονομία μας;;; Με την προσθήκη του άρθρου 10Α στο Καταστατικό του π. Ταμείου Κύριας Σύνταξης, εφεξής θα είμαστε δέσμιοι των αποφάσεων του εκάστοτε Υπουργού για το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα. Ας λάβουμε υπόψη επίσης ότι η «apriori» εφαρμογή κυβερνητικών αποφάσεων ή νόμων, από την ΤτΕ, χωρίς απόφαση των δικών της οργάνων (Γενικό Συμβούλιο ή Συμβούλιο Ασφάλισης), παραβιάζει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Συνθήκης για την θεσπισμένη αυτονομία των Κεντρικών Τραπεζών. Μήπως οι επιλογές των εμπνευστών αυτής της τροποποίησης, καθορίστηκαν από σκοπιμότητες για την μελλοντική της χρήση ως «δικαιολογίας», όταν με αποφάσεις νεότερου ασφαλιστικού νόμου θα περικόπτονται ποσά στην κύρια και την επικουρική σύνταξη;;
10. Αυξάνονται οι συντάξεις των μετά την 1.1.2015 συνταξιοδοτούμενων και ειδικά των νέων συναδέλφων ασφαλισμένων μετά την 1.1.2011 με τον νέο τρόπο υπολογισμού;;
Ουδέποτε το συνδικαλιστικό κίνημα αποδέχθηκε διαχωρισμούς εργαζομένων και συνταξιούχων στο όνομα οποιουδήποτε οικονομικού αποτελέσματος. Οι σημερινοί δήθεν επωφελείς διαχωρισμοί, οδηγούν αντικειμενικά στην αποδυνάμωση της ενότητας που αποτελεί τη μόνη δύναμη των εργαζομένων, ειδικά εκείνων που μέχρι να συνταξιοδοτηθούν θα έχουν δεχτεί αλλεπάλληλα χτυπήματα για αλλαγές του ασφαλιστικού συστήματος και θα χρειαστούν την ενότητα περισσότερο από ποτέ… Ήδη, μέσα σε τριάντα χρόνια, δεχθήκαμε την παρέμβαση γενικών διατάξεων έξι νόμων (1902/1990, 2084/1992, 3029/2002, 3655/2008, 3863/2010 και 4387/2016) και δεκάδων άλλων μνημονιακών. Σε όλη τη διαδρομή μας από την ίδρυση της ΤτΕ μέχρι σήμερα, ουδέποτε είχαμε διαπραγματευτεί την ενότητα του προσωπικού μας!!
11. Γιατί δεν μας παρουσιάζουν παραδείγματα εφαρμογής του νέου τρόπου υπολογισμού;;
Τα αποτελέσματα που προκύπτουν με το διαχωρισμό (συνταξιούχοι πριν την 31.12.2014, συνταξιούχοι μετά την 1.1.2015 με ασφαλιστικό χρόνο πριν την 31.12.2010 και συνταξιούχοι ασφαλισμένοι μετά την 1.1.2011), δικαιολογούν την εγκατάλειψη της εφαρμογής του άρθρου 10 του Καταστατικού μας (80% των συντάξιμων αποδοχών και επανασύνδεση μισθών και συντάξεων);; Δεν έπρεπε να μας παρουσιάσουν συγκεκριμένα παραδείγματα ή μήπως φοβούνται πως, μέσα από αυτά, οι συνταξιούχοι θα αντιληφτούν καθαρά ποιοί είχαν συμφέρον και γιατί από μια τέτοια απαράδεκτη επιλογή;;
Επίλογος: Η έκτακτη Γενική Συνέλευση του ΣΣΤΕ στις 13.2.2020 μας δίνει δυνατότητα καταδίκηςτέτοιων επιλογών και δημιουργίας όρων Διαπαραταξιακής ενότητας και αποτελεσματικής διεκδίκησης για την ισόνομη και με όρους ισότητας αντιμετώπιση των συνταξιούχων μας με:
· Την κατάργηση όλων των μνημονιακών κρατήσεων και τη συμφωνία επιστροφής των αναδρομικών,
· Την επαναφορά στην Καταστατική νομιμότητα όπως αρμόζει στο προσωπικό μιας Κεντρικής Τράπεζας, την επανασύνδεση μισθών και συντάξεων, την χορήγηση Δώρων και Επιδόματος Αδείας.
Με συναδελφικούς χαιρετισμούς,
Η ΟΜΑΔΑ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΥ των “ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ”Συνταξιούχων ΤτΕ
Αθήνα 3.2.2020
