Αυτό κι αν είναι ταξίδι..!

Όσο μακρύτερα, τόσο καλύτερα...! 
Το «Βόγιατζερ 1» ταξιδεύει πια στον διαστρικό χώρο...

Νέα στοιχεία που συνέλλεξε το διαστημικό σκάφος «Βόγιατζερ 1» της NASA και έστειλε στη Γη, επιβεβαιώνουν ότι όντως ταξιδεύει πλέον στον διαστρικό χώρο, έχοντας αφήσει πίσω του τη λεγόμενη ηλιόσφαιρα, τη «φούσκα» φορτισμένων σωματιδίων και μαγνητικών πεδίων που περιβάλλει τον Ήλιο.

Ο διαστρικός χώρος αρχίζει εκεί που τελειώνει η ηλιόσφαιρα. Κανένα άλλο ανθρώπινο κατασκεύασμα δεν έχει φθάσει τόσο μακριά, όσο το «Βόγιατζερ 1».

Η αρχική ανακοίνωση των επιστημόνων ότι το σκάφος είχε ‘δραπετεύσει' από την επικράτεια του Ήλιου, είχε γίνει πέρυσι. Όταν ο Ήλιος στέλνει την καυτή ‘ανάσα' του έως τις εσχατιές της επικράτειάς του, αυτό το «τσουνάμι» σωματιδίων χρειάζεται περίπου ένα έτος για να φθάσει στο «Βόγιατζερ» και να καταγραφεί από τα όργανά της διαστημοσυσκευής. Συνεπώς εκτιμάται ότι το σκάφος για πρώτη φορά εισήλθε στον διαστρικό χώρο, ένα έτος νωρίτερα, το 2012.

Τώρα, μια νέα έκρηξη στεμματικής μάζας από το άστρο μας, που συνέβη το 2013 και έγινε αισθητή από τα όργανα του «Βόγιατζερ» φέτος την άνοιξη, επέτρεψε στους επιστήμονες να κάνουν νέες μετρήσεις και να επιβεβαιώσουν ότι το σκάφος κινείται πια στον διαστρικό χώρο, στο κενό του διαστήματος ανάμεσα στα άστρα.

Όμως το «Βόγιατζερ 1» ουσιαστικά κινείται ακόμη στη γειτονιά του Ήλιου (και κατά μία έννοια εντός του ηλιακού μας συστήματος), αφού δεν έχει διασχίσει το Νέφος του Όορτ, την αχανή περιοχή γύρω από το ηλιακό μας σύστημα, που φιλοξενεί εκατομμύρια κομήτες και άλλα παγωμένα σώματα. Παραμένει άγνωστο πόσο ακριβώς από τη Γη απέχει το Νέφος του Όορτ, αν και οι επιστήμονες της NASA εκτιμούν ότι το σκάφος θα χρειαστεί 14.000 έως 28.000 χρόνια για να το διασχίσει.

Το «Βόγιατζερ 1» εκτοξεύτηκε το Σεπτέμβριο του 1977, με διαφορά περίπου δύο εβδομάδων από το ‘δίδυμό' του σκάφος «Βόγιατζερ 2», το οποίο ακολούθησε άλλη πορεία και αναμένεται να βγει και αυτό εκτός του ηλιακού μας συστήματος σε λίγα χρόνια. Οι δύο διαστημοσυσκευές ελέγχονται από το Εργαστήριο Αεριοπροώθησης (JPL) του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Καλιφόρνια (Caltech).


Πηγή: www.reporter.gr

Αυτό κι αν είναι ταξίδι..!

Το αρχαιότερο γνωστό άστρο κρυβόταν στο Γαλαξία μας

 

Το βέλος σημειώνει τη θέση του πανάρχαιου άστρου SMSS J031300.36-670839.3 (Πηγή:Space Telescope Science Institute/AAP) 

Κανμπέρα

Αστρονόμοι στην Αυστραλία εντόπισαν στον γαλαξία μας ένα άστρο που είναι το αρχαιότερο άστρο που έχει ποτέ βρεθεί μέχρι σήμερα στο Σύμπαν. Το άστρο έχει ηλικία σχεδόν ταυτόσημη με εκείνη του Σύμπαντος και η ανακάλυψη του θα προσφέρει νέα δεδομένα για το πώς ήταν το Σύμπαν στη βρεφική του ηλικία καθώς και σημαντικά στοιχεία για την εξέλιξη του.


Γείτονας μας

Το άστρο εντόπισε ομάδα αστρονόμων  της Σχολής Αστρονομίας και Αστροφυσικής του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου στην Κανμπέρα. Αν και θα πίστευε κάποιος ότι ένα τέτοιας ηλικίας άστρο θα βρισκόταν στις εσχατιές του Σύμπαντος σε κάποιο πανάρχαιο γαλαξία εντούτοις το άστρο αυτό βρίσκεται στο γαλαξία μας σε απόσταση έξι χιλιάδων ετών φωτός από τη Γη. Η κρατούσα θεωρία τοποθετεί την γέννηση του Σύμπαντος πριν από 13,7-13,8 δισ. έτη. Οι ερευνητές υπολόγισαν ότι το άστρο που εντόπισαν έχει ηλικία 13,6 δισ. έτη κάτι που σημαίνει ότι γεννήθηκε σχεδόν ταυτόχρονα με το Σύμπαν. Τα προηγούμενα άστρα που κατείχαν έως τώρα το ρεκόρ του αρχαιότερου στο Σύμπαν, είχαν ηλικία περίπου 13,2 δισεκατομμυρίων ετών. 

Η ανακάλυψη

Το άστρο ανακαλύφθηκε με το τηλεσκόπιο SkyMapper του Αυστραλιανού Εθνικού Πανεπιστημίου, στο πλαίσιο μιας πενταετούς μελέτης για να δημιουργηθεί ο πρώτος ψηφιακός χάρτης του ουρανού του νοτίου ημισφαιρίου. Στο πλαίσιο του προγράμματος που σύμφωνα με τον σχεδιασμό ολοκληρώνεται φέτος έχουν φωτογραφηθεί εκατοντάδες εκατομμύρια άστρα. Το υπέργηρο άστρο ήταν ανάμεσα στα 60 εκατομμύρια άστρα που είχαν εντοπιστεί και φωτογραφηθεί τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του SkyMapper. Η ανακάλυψη επιβεβαιώθηκε από το Μαγγελανικό Τηλεσκόπιο στη Χιλή. Το άστρο έλαβε την κωδική ονομασία SMSS J031300.36-670839.3. 

Ελλειψη σιδήρου
 
Το διακριτικό χαρακτηριστικό που προδίδει τη μεγάλη ηλικία ενός άστρου είναι τα επίπεδα σιδήρου σε αυτό. Οι αστρονόμοι αναζητούν αυτό το «χημικό αποτύπωμα» στο φως που εκπέμπει ένα άστρο για να προσδιορίσουν την ηλικία του. Όσο λιγότερο σίδηρο περιέχει ένα άστρο, τόσο αρχαιότερο είναι. Στο συγκεκριμένο άστρο η παρουσία του σιδήρου είναι… μηδαμινή. «Η ποσότητα σιδήρου είναι λιγότερη από το ένα εκατομμυριοστό εκείνης του Ήλιου μας και τουλάχιστον 60 φορές μικρότερη από οποιοδήποτε άλλο γνωστό άστρο. Αυτό ακριβώς δείχνει ότι το άστρο είναι το αρχαιότερο που έχει ποτέ. Είναι η πρώτη φορά που μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι έχουμε στη διάθεση μας τη χημική υπογραφή ενός άστρου από την πρώτη γενιά. Η ανακάλυψη ρίχνει φως στα θεμέλια του Σύμπαντος. Αυτό που βλέπουμε μπροστά μας είναι ο τόπος καταγωγής της ύλης που βρίσκεται γύρω μας και από την οποία εξαρτάται η ύπαρξη μας» αναφέρει ο Στέφαν Κέπλερ, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. H ανακάλυψη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature». 

Υπήρξαν και αρχαιότερα
 
Το άστρο πιστεύεται ότι σχηματίστηκε από υλικό που προήλθε από έναν υπερκαινοφανή αστέρα χαμηλής ενέργειας, δηλαδή από ένα προϋπάρχον άστρο, που είχε μάζα περίπου 60 φορές μεγαλύτερη από τον Ήλιο μας. Οι εκρήξεις σουπερνόβα θεωρείται ότι έπαιξαν ζωτικό ρόλο στη δημιουργία των άστρων και, σε επόμενο στάδιο, των γαλαξιών στο πρώιμο σύμπαν.


Βήμα Science